แนวทางในการรักษาผู้ป่วยโรคหืดในภาวะมลพิษและโลกร้อน

สำหรับบุคลากรทางการแพทย์
- การรักษาโรคภูมิแพ้ทางเดินหายใจ เช่น โรคหืต และโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ต่อเนื่องด้วยยา
1.1 การใช้ยารักษาโรจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ และโรคหืด ควรใช้อย่างสม่ำเสมอต่อเนื่องเพื่อคุมอาการป้องกันโรคกำเริบ เช่น ยา
สูดพ่นสเตียรอยด์ ยาพ่นจมูกสเตียรอยด์ โดยเฉพาะในช่วงที่มีมลพิษทางอากาศปริมาณสูง
1.2 ในช่วงมลพิษทางอากาศปริมาณสูงอาจทำให้ผู้ป่วยโรคหีดกำเริบได้ง่ย หากผู้ป่วยโรคหืดมีอาการกำเริบ พ่นยาชนิดฉุกเฉิน
แล้วไม่ดีขึ้น ควรรีบมาโรงพยาบาล รวมถึงโรคจมูกอักสบจากภูมิแพ้อาจมีภาวะแทรกซ้อนเป็นโพรงไซนัสอักเสบติดเชื้อได้
1.3 การรักษาป้องกันเสริมอื่น ๆ ด้วยยาหรือสารในอาหาร
-ยาต้นการอักเสบ เช่น ยาสูดพ่นชนิดคอติโคเสตียรอยด์ลดการอักเสบของหลอดลมได้ ย1 Selective CXCR2 antagonist
สามารถลดการอักเสบของหลอดลมชนิดนิวโทรฟิลได้(15)
-สารต้านอนุมูลอิสระ เช่น แอลฟ้าโตโคฟีรอล (c-tocopherol) และวิตามินซี มีหลักฐานว่าสามารถป้องกันการลดลงของ
สมรรถภาพปอดจากกำซโอโซนได้ สารซัลโฟราเฟน( Sulforafane) ที่พบในผักบร็อคโคลื่ มีข้อมูลว่าลดอาการอักเสบได้ และลด
การผลิต IgE ได้(15)
- ควรแนะนำให้ผู้ป่วยหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ที่ตนเองแพ้อย่างจริงจัง เพราะมลพิษทางอากาศจะส่งผลให้ผู้ป่วยมีปฏิกิริยา
ตอบสนองต่อสารก่อภูมิแฟที่มากยิ่งขึ้น แม้จะสูดดมสารก่อภูมิแพ้ในปริมาณเท่าเดิม หากผู้ป่วยยังไม่ทราบว่าตนเองแพ้สารก่อ
ภูมิแพ้ชนิดใด สมารถตรจหาสารก่อภูมิแพ้ใต้ด้วยวิธี ตรวจหาสารก่อภูมิแพ้ทางผิวหนัง(Skin prick test) หรือการเจาะเลือดส่ง
ตรวจ specific IgE ต่อสารก่อภูมิแพ้ทางอากาศ เช่น หากผู้ป่วยตรวจพบการแพ้ต่อมูลโปรตีนไรฝุ่น ควรแนะนำให้ผู้ป่วย ใช้ผ้าปูกัน
ไรฝุ่น ลดการใช้พรม ทำความสะอาดด้วยวิธีดูดฝุ่น ซักผ้าปูด้วยน้ำอุณหภูมิสูง จะช่วยให้อาการผู้ป่วยดีขึ้นได้
- ซักประวัติอาชีพ และประวัติการสัมผัสมลพิษของผู้ป่วยเสมอ หากพบประวัติที่มีความเสี่ยงดังกล่าว เช่น ประกอบอาชีพแม่ค้า
ขายหมูปิ้ง หรือเป็นแม่ครัวที่ยังประกอบอาหารด้วยวิธีการผาไหม้หรือกำเนิดควัน บุคลากรทางการแพทย์ควรแนะนำวิธีการ
หลีกเลี่ยงที่ถูกต้องแต่เนิ่นๆ อาจช่วยลดการเกิดโรคหึตกำเริบ หรือลตการเกิดโรคหึตในผู้ป่วยรายใหม่ได้
- ร่วมรณรงค์ลดการเกิด Climate change ภาวะโลกร้น โดยธิบายให้ผู้ป่วย และสังคมตระหนักถึงผลกระทบของภาวะโลก
ร้อน ในวงกว้าง และแนะนำวิธีการประหยัดพลังงาน และการนำวัสดุต่างๆกลับมาใช้ใหม่ (recycle)
อ.นพ.จิรวัฒน์ เชี่ยวเฉลิมศรี